Wat doen je brein en darmen bij depressie

Herken je dit?

Doe jij het weleens ‘van angst bijna in je broek?’ Mensen die voor een belangrijk examen of spannende wedstrijd staan krijgen vaak last van diarree. De rol van je hersenen en darmen speelt hierbij een belangrijke rol.

Ben jij je ervan bewust dat mentale klachten zoals stress in direct verband staan met je lichaam? In dit blog ga ik dieper wat de rol is van je brein én je darmen bij depressie en wat je er zelf aan kan doen door middel van voeding en beweging.

Wat is een depressie?

Depressie is een stemmingsstoornis die zich kenmerkt door een verlies van levenslust of zware neerslachtigheid. In het dagelijkse spraakgebruik wordt de term depressief gebruikt voor uiteenlopende gemoedstoestanden, variërend van een korte dip tot ernstige neerslachtigheid. Niet iedere depressieve, sombere of verdrietige stemming is een psychische aandoening. Vaak wordt gedacht dat een depressie iets is dat in je hersenen zit. Ik leg je graag wat meer hierover uit.

“Tussen je darmen en je hersenen wordt veel informatie uitgewisseld”

De rol van ‘hersen-darm as’

Wist je dat je brein en darmen continu met elkaar én tweezijdig met elkaar communiceren? Dus het brein praat tegen je darmen én je darmen praten terug naar je brein. Deze verbinding waarin het lichaam supersnel informatie met elkaar uitwisselt noemen we de “hersen-darm-as”. Onze darmen hebben als enig orgaan in ons lichaam een eigen zenuwstelsel. Dat is via een zenuwbaan verbonden met het centrale zenuwstelsel in onze hersenen.

Je darmen en je hersenen zijn continu met elkaar in contact door regulerende stoffen als serotonine (neurotransmitter).

Serotonine geeft je een positief gevoel

De rol van je brein en darmen spelen een belangrijke rol bij depressie. Bepaalde stoffen in je hersenen maken jou als mens kwetsbaar voor depressieve gevoelens. Dat zijn de zogeheten neurotransmitters, die zorgen voor emoties, eetlust en concentratievermogen.

Enkele van deze neurotransmitters, namelijk serotonine en noradrenaline, werken in op de stemming. Bij depressie zie je vaak een te lage concentratie van serotonine in de hersenen.

Je snapt vast dat dit dus mijn lievelingshormoon is. Het maakt je gelukkig, energiek en positief, wie wil dat nou niet? Het is bovendien mogelijk om er snel meer te krijgen.

Serotonine is een feel-good neurotransmitter en hormoon (samen met dopamine en noradrenaline). Als serotonine uit balans is, kunnen er symptomen verschijnen in de vorm van nervositeit en depressie.

Dit hormoon heeft invloed op je slaap, geheugen, libido, eetlust en je ervaring met pijnprikkels.

Serotonine ondersteunt de prefrontale cortex, dit is het voorste deel van je hersenen dat verantwoordelijk is voor sociaal gedrag, impulsbeheersing, plannen en het nemen van beslissingen. Bij een tekort aan serotonine daalt je wilskracht en bij genoeg serotonine stijgt je wilskracht.

Serotonine is een gevoelig hormoon

Helaas kun je serotonine niet slikken. Het is afhankelijk van je voeding, mindset en levenstijl. Je lichaam maakt het zelf aan en heeft daar materialen voor nodig. De belangrijkste zijn:

Tryptofaan
Magnesium
Vitamine D
Foliumzuur (B11)
Vitamine B6

Pas als alle elementen aanwezig zijn, kan serotonine aangemaakt worden door middel van ingewikkelde biochemische processen. Een tekort aan één of meer van deze stoffen kan een dip in je serotonine en dus je stemming veroorzaken.

Serotonine tekort kan bijvoorbeeld ontstaan door:

Stress
Alcohol
Problemen in maag-darmstelsel
Bepaalde medicijnen ( zie bijsluiter)
Zwangerschap
Te snel werkende schildklier

Een depressie ontstaat in je darmen

Vaak vragen mensen zich dus af wat je hersenen en je brein dus voor invloed hebben op depressieve gevoelens. Wat doen je darmen? Het feelgood hormoon serotonine wordt voor circa 80% in onze darmen aangemaakt door goede darmbacteriën. Wist je dat goede darmbacteriën radicaal worden verdreven door minder goede bacteriën als we zoetigheid of bewerkte voeding eten?

Medicatie en depressie

Bij cliënten met een forse depressie kan medicatie een oplossing bieden. Daar sta ik positief tegenover. Medicatie heeft zijn voor- en nadelen. Dus als je het mij vraagt dan zeg ik vaak: liever niet. Daar leg ik je graag meer over uit tijdens een gesprek.

Wel vraag ik of je daarnaast bereid bent om met jezelf aan de slag te gaan. Er is veel wat jij kan doen om je echt beter te gaan voelen.

Omdat mensen met een depressie vaak een laag gehalte aan serotonine hebben wordt er (te snel) antidepressiva voorgeschreven. Er wordt helaas nog te weinig gekeken naar voeding of het bewegingspatroon van de patiënt.

Gezonde voeding en volop beweging zijn belangrijk om hormonen aan te maken die je opgewekt houden en je een goed gevoel geven. Vandaar dat gezonde voeding meer aandacht vraagt voor mensen die gevoelig zijn voor depressieve gevoelens.

Gezond leven

Aan een gezond mentaal leven liggen goede voeding en voldoende beweging en ontspanning ten grondslag. Helaas wordt er nog steeds weinig aan deze factoren gedacht als er mentale klachten zijn. Gelukkig zijn er veel lifestyle factoren die we zelf kunnen beïnvloeden om ons zenuwstelsel optimaal te laten functioneren. Daarbij is een goede spijsvertering en een gezonde functie van de darmen in alle opzichten essentieel voor het behouden van een goede gezondheid.

Wil jij beter in je vel zitten?

Wil jij af van je negatieve gedachten?
Wil jij weer opstaan met zin in je dag?
Benieuwd hoe jij je leven op de rit kan krijgen?

Maak een afspraak en ik vertel je hoe jij je beter kan voelen

Plan een intake

Boost je serotonine

1. Eet voldoende essentiële aminozuren om serotonine aan te maken. Denk hierbij aan: kalkoen, kip, vis, eieren, bonen, noten, zaden, bruine rijst, kikkererwten, chocola, bananen.

2. Eet elke dag 2 porties groente. Deze bevatten vitamines, mineralen en vezels. Eet zoveel mogelijk verschillende groentes per dag.

3. Vitamine D heb je nodig om serotonine aan te maken. Dit krijg je voornamelijk binnen via zonlicht. Dus 10 minuten per dag zonder zonnebrand in de zon draagt direct bij aan je vitamine D. Lukt dit niet omdat je een kantoorbaan hebt dan is een goed supplement aan te raden.

4. Eet koolhydraten van de goede soort. Koolhydraten zijn nodig om serotonine aan te maken. Goede koolhydraten: groente, zoete aardappel, boekweit, quinoa, havermout(glutenvrij), fruit( max 2 stuks per dag)

Blijf er niet mee rondlopen

Als psycholoog sta ik voor je klaar. Ik ga met je uitzoeken hoe depressieve gevoelens zich bij jou uiten. Hoe het ontstaan is en wat het mogelijk veroorzaakt. Depressieve gevoelens zijn niet fijn. Het erover praten lucht echt op.

Inzicht krijgen

Inzicht krijgen in jezelf is een mooi beginpunt. Vervolgens gaan we een stapje verder. Ik zie het altijd als een puzzel die we samen gaan leggen: Wat weten we al? Wat heb je zelf al geprobeerd? Wat werkt wel of niet voor jou?

Ik ben erg begripvol, je mag alles vertellen want ik vind niets vreemd. Ik heb het waarschijnlijk al eerder gehoord in mijn loopbaan als psycholoog. Ik vul graag je rugzak met praktische tips die je direct kan toepassen. Voor mij staat voorop dat het maatwerk is. Wat voor de een werkt hoeft niet voor jou te werken. Ook geef jij mij het tempo aan. Je mag dit altijd met mij bespreken.

Wat kun jij zelf doen?

Eet voldoende gezonde voeding met veel groenten, fruit en volkoren producten
Beweeg iedere dag 20 minuten (net totdat je zweet)
Zorg voor dagelijkse ontspanningsmomenten. Denk hierbij aan Yoga, meditatie, mindfulness.
Drink voldoende water

Tip: Ga bij klachten naar de huisarts of een psycholoog. Blijf er niet te lang mee rondlopen.

Pak de regie terug!