Wat is een burn-out?
Burn-out is de term voor het gevoel ‘opgebrand’ te zijn en geen energie of motivatie meer te kunnen vinden voor verschillende bezigheden: iemand is op dat moment fysiek en mentaal compleet uitgeput. Het zorgt voor oververmoeidheid met vele diverse klachten die het leven beheersen.
Balans draagkracht-draaglast
De belangrijkste oorzaak van een burn-out is een extreem verstoorde balans tussen wat uitgevoerd moet worden en wat diegene daarvoor terugkrijgt. Het gaat hier om de balans tussen draagkracht ( wat kun je aan) en draaglast ( wat ligt er op je bord). Vaak is deze balans op zowel werk als in de privé sfeer verstoord. Denk daarbij als het gaat om werk aan waardering of salaris, maar ook het terugzien van (positieve) resultaten en een fijn werkrooster. Als het gaat om de privé sfeer kan het gaan om mantelzorg, zorg voor het gezin of een ingrijpende gebeurtenis.
Bij een burn-out is iemand te lang doorgegaan. Er was voor langere tijd geen goede balsn tussen inspanning en rust nemen. Hij of zij is helemaal op. Er komt niets meer uit. Er ontstaan ontzettend veel klachten waar de persoon zelf ineens hard van schrikt. Vaak is het hier de omgeving die het ziet aankomen. De persoon in kwestie heeft een strategie gehad van ‘doorgaan’.
Psychisch verzuim
Als Arbeids- en Organisatiepsycholoog ondersteun ik organisaties wanneer er sprake is van langdurig psychische verzuim. Sommige organisaties realiseren zich dat het (kort of langdurig) verzuim hoog is. Vaak zijn de afdeling P&O en de bedrijfsarts degene die dit als eerste signaleren. De interessante vraag is waardoor dit psychisch verzuim (langer dan 6 weken) komt? Of waardoor de frequentie in ziekmelding hoog is? Is het toeval of is er sprake van een patroon? Bijvoorbeeld: Zijn het echt allemaal unieke gevallen? Of speelt er iets in de organisatiecultuur? Hoe is de aansturing door de leidinggevenden? Hebben er veranderingen in het bedrijf plaatsgevonden? Heeft er iets traumatisch plaatsgevonden? Of is sprake van onvrede onder het personeel?
Burn-out is een complex probleem
Garanties bied ook ik als Arbeid- en Organisatiepsycholoog niet, want burn-out blijft een complex probleem waarbij veel aspecten een rol spelen. Dus ook al is je werk tiptop in orde, dan kunnen grote gebeurtenissen in je privéleven, maar ook karaktereigenschappen zorgen dat iemand toch burn-out raakt. Wat we wel weten is dat als je goed voor je mensen zorgt en ze een veilige werkomgeving biedt, ze echt wel tegen een stootje kunnen. Burn-out raak je niet zomaar. Herstel kan daarentegen wel een jaar of langer duren.
Burn-out in organisaties, wat is er nodig?
Wat er nodig is voor de afdeling of organisatie blijft maatwerk. Voor een medewerker kan een goed gesprek met zijn leidinggevende al helpen. Voor een ander is er meer nodig. Dan kun je denken aan gesprekken met een psycholoog of gesprekken over loopbaanbegeleiding. Voor een afdeling kan het gaan om stress-educatie of andere vormen van samenwerken of communicatie. Voor een organisatie kan dit gaan om de bedrijfscultuur waarin waarden en normen opnieuw bekeken moeten worden. Helaas geen Quick-fix wat ik je kan aanbieden. Wat doe ik wel: is heel goed kijken en luisteren als A&O psycholoog, veel praten met medewerkers en vooral goed luisteren naar wat er soms ook niet wordt gezegd. Rondlopen binnen een organisatie levert mij soms al veel aanknopingspunten op om het gesprek over aan te gaan.